Roman Statkowski Immortelles op. 19 na fortepian

Publikację stanowi pochodzący z wczesnej twórczości kompozytora zbiór ośmiu miniatur Immortelles op. 19. Zbiór cechuje poetyka instrumentalnej miniatury lirycznej. W kształtowaniu linii melodycznej dominuje cantabile o genezie wokalnej, przeważają tempa wolne oraz umiarkowane. Mimo pewnych cech wspólnych, każda z ośmiu miniatur to odrębna całość wnosząca do zbioru niepowtarzalny charakter i wyraz. O odrębności utworów stanowi zwłaszcza zróżnicowanie rozwiązań fakturalnych, ukazujące szeroką, niezwykle bogatą skalę możliwości dynamicznych i ekspresyjnych fortepianu. Statkowski stosuje rozbudowane współbrzmienia dochodzące do dziewięciu dźwięków, przeciwstawia gęstą fakturę przebiegom jedno- i dwugłosowym, prezentując myśli muzyczne w rejestrach zarówno niskich, jak i wysokich. Francuski tytuł Immortelles można odczytać w kategoriach wyrażenia tego, co dla Statkowskiego w muzyce najważniejsze, tego co osobiste, ponadczasowe i wartościowe. W tym właśnie kontekście uzasadnione jest przypuszczenie, że kompozytor sięgnął do tradycji gatunku miniatury fortepianowej ukształtowanego w czasach romantyzmu oraz nawiązał do konwencji muzyki salonowej w „dobrym tego słowa znaczeniu” – jak pisał Stanisław Niewiadomski w recenzji zbioru w roku 1900. „Nieśmiertelną” wartością była dla Statkowskiego również muzyka Fryderyka Chopina, której echa w postaci zwrotów melodycznych oraz rozwiązań harmonicznych można odnaleźć w Immortelles. Wszystkie wymienione tendencje okażą się wciąż aktualne w późniejszej twórczości kompozytora, co dowodzi wartości, jaką dla niego stanowiły.