Koncepcja, realizacja, percepcja

Problematyka poruszana w niniejszej monografii zbiorowej zatytułowanej Koncepcja | realizacja | percepcja koncentruje się wokół twórczości elektroakustycznej. Dzieło artystyczne w dzisiejszych czasach prezentowane jest w sali koncertowej, w mediach, po systemy streamingowe, zarówno w tradycyjnej postaci, jak i w formie koncertu multimedialnego, projekcji audiowizualnych czy live performance. Mnogość gatunków i form artystycznych, oraz użytych w nich mediów stworzyło potrzebę pogłębionego dyskursu na temat wykonania artystycznego, jako aktu twórczego obejmującego jego interpretację, zastosowane technologie, przestrzenie wykonawcze i performatywne oraz konteksty słuchowe. Te zagadnienia zaprezentowane zostały podczas konferencji naukowej „Koncepcja, realizacja, percepcja” zorganizowanej przez Katedrę Kompozycji Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Zamieszczone w niniejszej publikacji teksty poruszają zagadnienia nowe i fundamentalne dla współczesnego odbiorcy sztuki – łączenie ze sobą różnych postaci działań artystycznych, jak: muzyka, sztuki wizualne, multimedia, intermedia, film, fotografia, choreografia, design z nowymi technologiami, jak np. projektowanie wizualne, animacja komputerowa, czy nowoczesne techniki cyfrowej obróbki obrazu i dźwięku. Tom otwiera rozdział autorstwa Dariusza Mazurowskiego, który podejmuje temat zaawansowanych metod dyfuzji przestrzennej dźwięku w muzyce elektroakustycznej. Zarówno z wykorzystaniem środków tradycyjnych, akustyki konkretnej przestrzeni, w której realizowane jest dzieło muzyczne, jak i odpowiedniego wykorzystania głośników, lokacji instrumentów, aż po wyspecjalizowane procesory psychoakustyczne i cyfrowe przetwarzanie dźwięku. Jest to autorskie spojrzenie kompozytora posiadającego wieloletnie doświadczenia w tej materii i prezentującego opracowane przez siebie rozwiązania. Kolejny z tekstów napisany przez Bożenę Boba-Dyga wprowadza czytelnika w zagadnienia intermedialności, które Autorka omówiła na podstawie własnego projektu Soundpictures, będącego połączeniem sztuki wizualnej i audialnej. Marcin Bortnowski w swym rozdziale omówił sposoby „komponowania” nowych instrumentów za pomocą oprogramowania muzycznego stanowiące otwarte środowiska programistyczne. Przedstawił trzy własne kompozycje, w których komputer stał się instrumentem muzycznym. Tekst autorstwa Marzeny Majcher dotyka procesu tworzenia realizacji własnej muzyki interaktywnej prezentowanej na koncertach multimedialnych, w których Autorka łączy muzykę z filmową wizualizacją. Autorka omawia wykonanie utworów podczas koncertu, które stanowi współdziałanie interaktywności, live electronics oraz zastosowanej techniki kompozytorskiej rozpowszechnionej w ubiegłym stuleciu – aleatoryzmu. Marta Śniady poruszyła w tekście zagadnienie nowe, a mianowicie dokonała analizy swoich kompozycji, w których obok elementów stricte muzycznych włączyła obiekty audiowizualne, które mają zwrócić uwagę odbiorcy na problem sprzedaży samej sztuki, bądź wizerunku artysty. Tekst autorstwa Michała Janochy stanowi charakterystykę własności przestrzennych dźwięku w perspektywie 5-cio wymiarowej z uwzględnieniem parametrów muzycznych i fizycznych. W dyskursie Pauliny Bielesz przedstawiona została edukacyjna gra komputerowa oparta na ćwiczeniach zaadoptowanych z solfeżu barwy do świata wirtualnego. Autorka omawia narzędzia, za pomocą których można kształtować barwę brzmienia w grze komputerowej o roboczej nazwie Sound Jobs. Igor Torbicki w swym tekście podjął temat barokowej polifonii przeniesionej na teren muzyki elektroakustycznej z wykorzystaniem fortepianu i taśmy. W rozdziale Krzysztofa Kostrzewy zaprezentowane zostały różne wersje kompozycji przeznaczonej na instrument z taśmą Projekt na jednego wykonawcę i taśmę Bogusława Schaeffera, jako przykład muzyki „poliwersjonalnej”. Monografię tematyczną zamyka rozdział Agaty Krawczyk, w którym Autorka dokonała analizy elektroakustycznej kompozycji Krzysztofa Olczaka –„Chanson” na akordeon i środki elektroniczne. W kompozycji tej Autorka dostrzegła tendencje postmodernistyczne reprezentowane poprzez użycie cytatów i odniesienia do muzyki poprzednich stuleci. Monika Karwaszewska