Zygmunt Mycielski – Andrzej Panufnik. Korespondencja, t. 3 "Suplement"

Po opublikowanych kolejno w 2016 i 2018 roku dwóch tomach korespondencji Zygmunta Mycielskiego i Andrzeja Panufnika oddajemy w ręce czytelników niniejszy Suplement. Stanowi on uzupełnienie zgromadzonych we wspomnianych tomach listów o materiały odnalezione już po ich opublikowaniu. Pochodzą one przede wszystkim ze zbiorów Zygmunta Mycielskiego, odnalezionych w jego mieszkaniu w Warszawie i przekazanych najpierw Towarzystwu im. Zygmunta Mycielskiego w Wiśniowej, a następnie do Archiwum Zygmunta Mycielskiego Biblioteki Narodowej w Warszawie. W zbiorach tych znalazło się 31 listów od Andrzeja Panufnika, o których wcześniej można było sądzić, że zostały zagubione. Obejmują one czas od 1 listopada 1951 do 16 czerwca 1987. List ostatni wydłuża zatem okres trwania korespondencji między obu twórcami, jako że opublikowana w drugim tomie korespondencja zamyka się datą 20 maja 1987. Kolejne materiały uzupełniające dotychczasową kolekcję udało się także odnaleźć w Archiwum Andrzeja Panufnika w Twickenham. Mowa o dwóch pierwszych książkach Zygmunta Mycielskiego (Ucieczki z pięciolinii, Warszawa 1957; Notatki o muzyce i muzykach, Kraków 1961). Zapisane na nich dedykacje dla przyjaciela zostały uwzględnione w Suplemencie jako rodzaj listów (analogicznie do dedykacji na Postludiach, Kraków 1977, która opublikowana została w t. 2 Korespondencji, s. 116–117). Ponadto, zachowany w Archiwum Panufnika list Stanisława Kołodziejczyka, przyjaciela i współlokatora Mycielskiego, napisany do Andrzeja Panufnika dwa tygodnie po jego śmierci, a także francuskojęzyczny nekrolog twórcy, stanowią rodzaj poruszającego epilogu, zamykającego losy tej korespondencji. Całość uzupełniają aneksy, w których zawarte zostały materiały, nie związane już stricte z listami, a jednak dopełniające obrazu bliskiej przyjaźni łączącej obu twórców. W Aneksie 1 ujęte zostały krótkie dedykacje wpisane przez Andrzeja Panufnika na partyturach podarowanych przez niego przyjacielowi, a zachowanych w jego księgozbiorze – znajduje się on obecnie w oficynie dawnego dworu Mycielskich w Wiśniowej, w zorganizowanej tam stałej ekspozycji muzealnej poświęconej kompozytorowi. W Aneksie 2 natomiast publikujemy zapisany ręką Panufnika spis jego działalności kompozytorskiej i dyrygenckiej w ciągu 20 lat emigracji – najwyraźniej zrobiony w porozumieniu z Mycielskim, nie tylko bowiem zawiera naniesione jego ręką notatki, ale i zachowany został w jego zbiorach. Sygnowany na maj 1974, wykaz ten – o ile mi wiadomo – nie został nigdzie opublikowany. Prezentowany tu Suplement do korespondencji Zygmunta Mycielskiego i Andrzeja Panufnika domyka historię zapisanej w listach przyjaźni obu kompozytorów. Dopełnia historię życia i przyjaźni twórców, których rozdzieliła "żelazna kurtyna", ale którzy nie tylko zachowali bliski kontakt, ale też zawsze wzajemnie się wspierali. Korespondencja ta w całości stanowi bezcenne świadectwo losów dwóch kompozytorów – przedstawicieli świata kultury, w drugiej połowie XX wieku. Beata Bolesławska-Lewandowska