Sakralny wymiar twórczości Stanisława Moniuszki red. M.Karwaszewska

Stanisław Moniuszko, jako człowiek głęboko wierzący, pracował jako organista w pojezuickim kościele św. Jana w Wilnie i wielokrotnie podkreślał, że muzyka była dla niego rodzajem modlitwy, co znalazło swój wyraz w jego bogatej twórczości religijnej, zakorzenionej głęboko w polskiej i katolickiej tradycji muzycznej. Pokłosiem tych rozważań jest zbiorowa monografia pt. Sakralny wymiar twórczości Stanisława Moniuszki. Oddane do rąk czytelnika oryginalne teksty naukowe dotyczą fundamentalnych zagadnień obecnych w spuściźnie Moniuszki – elementów sacrum, duchowej głębi, inspiracji religijnej. Tom otwiera tekst Elizy Krupińskiej, w którym autorka prezentuje poglądy estetyczne kompozytora na temat sacrum i muzyki sakralnej. Trzy kolejne rozdziały poświęcone są twórczości mszalnej Moniuszki. Piotr Stefaniszyn w swoim rozdziale dokonał wieloaspektowej analizy komparatystycznej dwóch cykli mszalnych: Mszy św. na trzy głosy (e-moll) i Mszy św. na dwa głosy (a-moll). Agata Krawczyk sięga w swym tekście do zagadnień bardzo ważkich – autorka zaprezentowała analizę Mszy żałobnej d-moll, którą przedstawiła w szerokim kontekście genetycznym i historycznym. Marcin Simela poddał analizie elementarnej Mszę żałobną g-moll, w której obok materiału muzycznego omówił relacje słowno-muzyczne. W tekście Moniki Fedyk-Klimaszewskiej zostały zaprezentowane elementy sakralne, jakie są obecne w operach i w wybranych pieśniach Moniuszki. Tekst ks. Roberta Kaczorowskiego dotyczy pieśni Sub tuum praesidium na baryton i orkiestrę Moniuszki. Autor przedstawił genezę powstania tytułowej modlitwy, począwszy od czasów starożytnych, oraz podał specyfikację zapisu monodii w Liber usualis. Anna Sawicka w swym rozdziale dokonała próby rozwikłania ukrytych przez Moniuszkę znaczeń religijnych w warstwie muzycznej kantaty wokalno-instrumentalnej Madonna i w operze Straszny Dwór. Tom zamyka rozdział autorstwa Aleksandry Kłaput-Wiśniewskiej, w którym przedstawione zostało życie muzyczno-liturgiczne w Bydgoszczy od połowy XIX wieku, poprzez okres międzywojenny, lata po II wojnie światowej, aż do 1989 roku.